23 Eylül 2015 Çarşamba

Straponten, Usta Sürücü

Straponten, Usta Sürücü
(Strapontin chauffeur de maître)
1959-60 tarihli, dizinin 1. hikâyesi
Yazan: Goscinny
Çizen: Berck

Straponten dostumla tanışıklığım ilkokul yıllarımda başlar. Zıpzıp dergisinin arka sayfalarında ve başka çizgiromanlara dolgu olarak karşılaşmışızdır kendisiyle. Ve her karşılaşmamızda da onun o yumuşak kalpliliği, yardımseverliği, konuştuğunuzda mutlaka sevmenizi sağlayacak o naif üslûbu pekçok çocuk gibi beni de etkilemişti ama kendisi ülkemizde hiç tek başına kitap olmadı. Öyle görünüyordu ki, olacağı da yoktu.
(TENTEN DERGi DERLEMESİ)
Kaç yıl önce hatırlamıyorum, internet üzerinde bir tesadüfle, "Straponten ve Goril"in 300 dpi tersbaskı sayısal masterlerini bulmuştum. Boş balonları, yüksek kalitede grafikleri ile bu orijinaller açıkça tercüme edilmeyi bekliyor gibiydi. Ama ne yazık ki O sıralar henüz Fransızcadan çevirebilecek bir durumda değildim işin doğrusu. En azından çeviri denen işin ciddiyetini bir kitapsever olarak iyi biliyordum. Bunun üzerine, yapabileceğini varsaydığım bir şahsa önerdim bu çalışmayı ama ondan da iş çıkmayacağı anlaşılınca çaresiz olarak iş başa düştü.

(LOMBARD BASIMI)
Böylece, Lombard baskısı Straponten hikâyelerinin çoğunu biraz da karışık bir düzende çevirdim. (yanda düzgün sıralanmış halleri görülmekte, malûmunuz.) Fakat hem baskı kalitesinin kötülüğü hem de ortalıktaki tek taramasının son derece kötü olması nedeniyle ilk Straponten uzun hikâyesini bir kenara bırakmak zorunda kalmıştım. Bu durum daha sonra epey içime dert oldu. ("Başka işin yok mu senin kafaya takacak" diyebilirsiniz tabii. Evet, yok...) Geçenlerde sorun birden çözülüverdi. Tenten Dergi ciltlerini karıştırırken, o yıllara ait iki cildin tarama kalitesinin epey yüksek çözünürlükte ve bilinçli yapılmış olduğunu farkedince, neden olmasın dedim... Hikâyeyi ilk ve orijinal baskısından değerlendirebilirdim. Öyle de yaptım ve ayrıca yetmezmiş gibi bu az! renkli dergi sayfalarının yanına renkli Lombard baskının kötü taramasını da elden geldiğince toparlayıp ekleyince proje (en azından benim için) tatmin edici bir şekilde son bulmuş oldu.

Neyse, lâfı daha fazla uzatmaya gerek yok -uzadı zaten, işte çalışmanın sonuçları; iki büyük ustadan, bizde daha önce hiç yayınlanmamış ve yine çok hoş bir diğer Straponten hikâyesi.

16 Eylül 2015 Çarşamba

Tekrar Aramıza Dönüyor!

1959 yılı ocağında her hafta iki veya üç sayfalık küçük skeçler halinde Journal de Tintin bünyesinde yayınlanmaya başlanılan Straponten'in 'uzun hikâye' anonsu, derginin aynı senenin kasımında, 42. sayısında, okuyucularına böyle yapılmıştı.
Ben de 'unuttuğum' bir sayı için aynı tanıtımı kullanayım dedim. Hadi bakalım...